ABD Vatandaşlığı İçin Ne Zaman Başvurulur?
5 yıllık daimi oturum kuralı ve yurttaşlığa kabul hakkında detaylı bilgileri bu makalede bulabilirsiniz.
Eğer ABD’de daimi ve ya koşula bağlı (Yeşil Kart sahibi) oturum sahibiyseniz, temel kural en az 5 yıl boyunca, hukuka da uygun olarak ABD sınırları içerisinde yaşadıktan sonra ABD vatandaşlığına başvurabileceğinizdir. Bu tam anlamıyla, günü gününe 5 yıla tekabül eder. Örneğin, diyelim ki 17 Nisan 2012 tarihinde daimi oturma iznine sahip oldunuz. Bu durumda 17 Nisan 2017 tarihi itibariyle vatandaşlık başvurusu için uygun hale gelmiş olursunuz. Bu durumda tam tarihleri öğrenmek için sahip olduğunuz Yeşil Kartın üzerindeki kartın veriliş tarihine bakmanız yeterli olacaktır.
Eğer daimi değil de koşula bağlı oturum sahibi olarak bu sürece başlarsanız: yani örneğin ya bir ABD vatandaşıyla evlilik ya da yatırımcı vizesi yoluyla oturum hakkına sahip olduysanız, daimi oturum iznine sahip olmak için 2 yıl boyunca koşula bağlı oturumu başarıyla tamamlamalı ve sonunda daimi oturma iznini hak etmelisiniz.
Tüm bu açık ve net kurallara rağmen, bazı istisnalar beklemeniz gereken sürenin azalmasını sağlayabilir. Makalenin devamında bu istisnalardan bahsedilmiştir. Makalede yer alan bölüm, siviller için tanınmış olan istisnai hakları içerir. Eğer ABD Silahlı Kuvvetleri’nde çalışan bir kişi iseniz, ya da belirli dönemlerde ABD Silahlı Kuvvetleri için çalışmışsanız, vatandaşlık edinme hakkınızdaki kıstaslar farklı olacaktır.
90 Gün Süreli Erken Başvuru Kuralı
5 yıllık daimi oturum kuralına rağmen, aslında yurttaşlığa kabul için başvurunuzu 5 yıllık süre dolmadan 90 gün evvel yapma hakkına sahipsiniz. Tahmin edilebileceği gibi, bu durumun sebebi zamanlama ile ilişkili.
Başvurunuz, USCIS (US Citizenship and Immigration Services) tarafından sağlanan “N-400” başlıklı formun doldurulması ve postalanması yoluyla gerçekleştirilir. USCIS’in başvurunuzu değerlendirme sürecine alması, dosyalaması ve sonrasında sizinle ilgili gerçekleştireceği işlemleri tamamlaması oldukça uzun bir süre olur. Bu süreç içerisinde USCIS sizi parmak izi vermek için çağıracaktır. Ayrıca İngilizce bilginiz ve Amerika Birleşik Devletleri hakkındaki bilgileriniz konusunda sizi sınamak için de mülakat ve testler yapacaklardır. Tüm bu sürecin sonunda başvurunuzun başarılı olup olmayacağı belirlenecektir.
USCIS’in sizi mülakat için çağırması en iyi ihtimalle başvurunuzu takiben 90 günden sonra gerçekleşeceği için sizin başvurunuzu bu şekilde yapmanız zamanlama açısından oldukça mantıklı ve makuldür.
Bir ABD Vatandaşı ile Evlenenler için “5 Yıl Kuralı”nın İstisnası
Bir ABD vatandaşı ile evli olmanız ve birlikte yaşamanız, bu süreçte de daimi ya da koşula bağlı oturum sahibi olmanız halinde, 3 yıllık bir bekleme sürecinin ardından ABD vatandaşlığına başvurabilirsiniz. Bu durumda başvuru yaparken uygunluğunuzu beyan edecek şekilde kanıt sunmanız gerekir.
Bu istisna, yeşil kartınızı evliliğiniz aracılığıyla almamış olsanız dahi geçerlidir. Örneğin, işiniz sebebiyle işvereniniz aracılığıyla yeşil kart sahibi oldunuz. Ardından çok kısa bir süre sonra bir ABD vatandaşı ile evlendiniz. İşte bu durumda dahi evliliğinizi takiben yalnızca 3 yıl sonra ABD vatandaşlığı için başvuruda bulunabilirsiniz.
İşlemlerinizin başarılı sonuçlanması için en başat koşul, ABD vatandaşı olan eşinizle mülakatlar sona erinceye kadar evli kalmanızdır. Yasal olarak münakalatlardan önce boşanmanız; hatta eşinizle birlikte yaşamayı bıraktığınız takdirde bu istisna sizin için geçerli olmayacaktır. Ne yazık ki, aynı mantıkla eşinizin mülakatlarınızdan önce vefatı durumunda da yine bu istisna sizin için geçerli olmayacaktır.
Şiddete Maruz Kalan Eşler için “5 Yıl Kuralı”na İstisna Hak
ABD Meclisi göçmenlerin fiziksel ya da zihinsel olarak şiddete maruz kaldıkları bir evliliğin içerisinde, sadece 3 yıllık başvuru süresini doldurmak için kalmalarını istememiştir. Bununla bağlantılı olarak, şiddete maruz kalınan bir evlilik ilişkisinde olan kişiler, bu durumu kanıtlamaları halinde, istisnai olarak boşansalar dahi 3 yıllık sürenin sonunda ABD vatandaşlığı için başvurabilirler.
Aynı şekilde göçmen kişinin çocukları da 18 yaşını doldurmuş olmaları koşuluyla 3 yıl sonunda vatandaşlık başvurusunda bulunabilirler.
Mülteciler için “5 Yıl Kuralı”na Kısmi İstisnai Hak
Eğer ABD’ye mülteci olarak gelmişseniz ve yeşil kartınızı da bu durum sonunda edinmişseniz, mülteci statüsünde geçirdiğiniz zamanın bir bölümü sanki daimi oturma iznine sahipmişsiniz gibi sayılabilir.
Eğer mülteci statünüzü ABD dışında iken edinmişseniz, ABD’ye giriş tarihinizi daimi oturma izninizin başlangıcı olarak sayabilirsiniz. ABD içerisindeyken ise, mülteci statünüzü ne zaman alırsanız alın, daha önce ABD’de yaşadığınız sürenin tamamı daimi oturma izniniz varmış gibi sayılabilir.
Sığınma Talebi Kabul Edilmiş Kişiler için Sağlanan Kısmi İstisnai Hak
ABD’ye sığınma talebinde bulunup, bu talebiniz sonunda olumlu cevap alarak ABD’de ilticacı olarak kalmaya başlarsanız, daimi oturma izni sahibi olduğunuz zamandan itibaren ABD vatandaşlığı için başvuracağınızda, sığınmacı olduğunuz dönemden 1 yıl sanki daimi oturma izniniz varmış gibi bekleme sürenizden silinir.
Bir yıldan fazla sığınmacı olarak ABD’de kalmanız halinde, 1 yılı aşan süredeki ekstra zaman bekleme sürenizden düşülmeyecektir. Yani, sığınmacı olmanız halinde, daimi oturma iznini almanızın ardından 4 yıl boyunca beklemeniz gerekir.
Belirli Denizaşırı İşlerde Çalışan ABD Vatandaşlarının Eşleri için “5 Yıl Kuralı”na İstisna
Eğer eşinizin işi gereği deni aşırı ülkelerde yaşamanız gerekiyorsa, 5 yıl kuralına uymanız gerekmez. Bu durumda, daimi oturma izninizi almanızın ardından başvuruyu yapmak için ABD’ye dönerseniz, herhangi bir zamanda vatandaşlık başvurunuzu yapabilirsiniz.
Tabi ki bu istisnadan faydalanabilecek kişiler konusunda belirli sınırlamalar vardır. En başta eşinizin işi gereği sürekli yurtdışında yaşamanız gerekmektedir. Buna ek olarak, eşinizin işinin bitişinden itibaren ABD’de yaşamak istediğinizi beyan etmeniz gerekir. Son olarak, eşinizin işvereni aşağıdakilerden biri olmalıdır:
- ABD Hükümeti (örneğin CIA, ABD Ordusu, Barış Gücü, Amerikan Kızıl Haçı vb.)
- ABD Adalet Bakanlığı tarafından tanınmış bir araştırma enstitüsü
- ABD merkezli şirketler
- ABD’nin bir anlaşma gereği parçası olduğu uluslararası kamu organizasyonları
- ABD içerisinde de yasal olarak kolları bulunan dini bir zümre ve organizasyon
ABD Vatandaşlığı için Başvuru Sürenizi Uzatabilecek Durumlar
Tüm istisnaları sıralamanın ardından, ABD vatandaşlığına başvuru sürenizi uzatabilecek durumlar konusunda da sizi uyarmanın faydası var. Yeşil Kart sahibi olduktan sonra uygun süreyi doldurduktan sonra dahi aşağıdaki durumlardan birisi ile karşılaşırsanız bekleme süreniz uzayacaktır:
- Gereken sürenin tamamını ya da bir kısmını ABD sınırları içerisinde geçirmemiş olmak. (Çoğu durumda toplam sürenin en azından yarısını ABD’de geçirmeniz beklenir.)
- Başvurunuzu gerçekleştirdiğiniz eyalette ve ya bölgede başvurunuzdan önce en az 3 ay yaşamamış olmak
- ABD dışında 1 yıldan fazla süre geçirmiş olmak
- ABD vatandaşlığına başvurmak için yeterli ahlaki karaktere sahip olunduğunu gösteremeyecek olmak
