Hem ABD vatandaşları hem de Yeşil Kart sahibi kişiler ABD sınırları içerisinde sınırsız oturma hakkına sahip olsalar da, aralarında bir çok fark da yok değil. Haklı olarak, bir çok kişi bu iki statü arasındaki farkı bilmemekte ve Yeşil Kart sahibi olmak çoğu zaman ABD vatandaşı olmakla karıştırılmaktadır. Peki bu iki statü arasındaki farklar nelerdir? Gelin bir göz atalım:
ABD’ye daimi yaşama amaçlı göçen bir kişi için, yasal devamlı oturma izni almak bu konuda atılması gereken ilk adımdır. Örneğin, çoğu daimi oturma izni sahibi kişi; ABD’de birinci dereceden bir akrabasının -eş, çocuk ya da ebeveyn- kendisine sponsor olması; mülteci olarak ABD’ye sığınması; ya da, Yeşil Kart çekilişini kazanması sonucu bu daimi oturma iznini alır.
Çoğu hallerde, Yeşil Kart sahibi kişilerin ABD’den vatandaşlık alması için bir kaç yıl beklemelidir. Bu sürenin ardından, “yurttaşlığa kabul” (naturalization) denen bir adımla birlikte ABD vatandaşlığına geçebilirler. ABD vatandaşı olmanın diğer yöntemleriyse en başta ABD sınırları içerisinde doğmuş olmak, yurt dışında ABD vatandaşı anne-babanın çocuğu olarak doğmak ve ebeveynlerden birisi yurttaşlığa kabul edildikten sonra ABD’de doğmak olarak sıralanabilir. ABD vatandaşlığına geçmek için, ilk etapta göçmen olmayı gerektirmeyen tek durumsa ABD ordusu için çalışmak.
ABD’de Daimi Oturma İzninin Getirdiği Haklar ve Faydaları
ABD’de daimi oturma iznine sahip olan kişiler, üzerinde fotoğraflarının da yer aldığı ve gerekten yeşil renkte olan bir kimlik kartına sahip olurlar. Bu kart, sahibi olan kişinin ABD’de bulunmasının ve sınırsız süreyle ikamet etmesinin yasal geçerliliği olduğunu gösterir. Kart sahibi kişi dilediği şekilde ABD’ye seyahat edebilir ve ülkeyi de istediğinde terk edebilir, geri dönebilir. Aynı zamanda, bu kartın sahibi kişiler belirli aile üyelerinin de Yeşil Kart edinebilmeleri için başvuruda bulunabilirler.
Ancak, Yeşil Kart sahipleri ABD vatandaşlarının yapabilecekleri her şeyi de yapamazlar. En başta, seçimlerde oy kullanamazlar. ABD dışında belirlenmiş uzunluktaki zaman dilimleri dışında kalamazlar ve başka bir ülkede ikamet etmeye başlayamazlar. Bunun gerçekleşmesi halinde Yeşil Kartları elinden alınır ve ülkeye tekrar girişleri de engellenebilir. Daimi oturma izni sahibi olan kişilerin, adreslerinin değişmesi halinde USCIS (U.S. Citizenship and Immigration Services)’i bilgilendirmemeleri halinde, daimi oturma izinleri iptal edilebilir. Aynı şekilde, bu kişiler suç işledikleri takdirde ya da terörizmle bir bağlantıları bulunması halinde de daimi oturma izinleri iptal edilebilir; ve hatta daha fazlası da yapılabilir.
Bunlara ek olarak, Yeşil Kart sahipleri, ABD vatandaşlarının faydalandıkları derecede ABD hükümetinin yardımlarından faydalanamayabilirler. Bir çok federal programa göre, Yeşil Kart sahiplerinin bu tip yardımlardan faydalanabilmeleri için en az 5 yıl ülkede ikamet etmeleri gerekir.
Tüm bu farklar ele alındığında, Yeşil Kart sahibi kişilerin belirli bir süreyi doldurduktan sonra ABD vatandaşlığu için başvuruda bulunmaları önerilir.
ABD Vatandaşlığının Getirdiği Haklar ve Faydaları
ABD Göç Hukuku altında değerlendirildiğinde, ABD vatandaşlığı edinilebilecek en üst statüdür. Bu vatandaşlık, sahibi olan kişiye ABD’de daimi yaşama hakkı verir. Ancak buna ek olarak, Yeşil Kart sahiplerinin aksine ülkeden çıkarılma (deport) gibi bir durumları olmaz. Bir kişinin göçmenlik statüsünden ABD vatandaşlığına geçtiğinde bu durumu geri alabilmesi için tek sebep, o kişinin daha ilk etapta vatandaşlığı edinirken yolsuzluk yapmış olması olur.
ABD vatandaşları oy kullanabilir ve daha geniş çapta kişiye ABD’ye yerleşebilmeleri için sponsor olabilir. Örneğin, Yeşil Kart sahiplerinin aksine, vatandaşlığı olan kişiler ebeveynleri, evli çocukları ve kız-erkek kardeşleri için de sponsorluk başvurusunda bulunabilirler.
