- Kroki: Kroki için tıklayın
Amerika enerji, uzay teknolojileri, sanayi, nükleer tıp, tıbbi teknoloji, inşaat, güvenlik, savunma sanayi, lojistik, otomotiv, tekstil, turizm, finans hizmetleri ve tarım olmak üzere hemen hemen her sektörde çeşitli teşvikler uygulamaktadır. Yenilenebilir enerji yatırımları konusunda dünyada ikinci sırada olan Amerika Birleşik Devletleri’nin amacı 2030 yılına kadar şimdiki temiz enerji kullanımını en az iki katına çıkarmaktır.
Mustafa Emre Selek / mustafaemreselek@gmail.com
Amerika’da “Zoning” denilen, önceden tanımlanmış bölgelerde yapılacak yatırımlar için önemli vergi iadeleri ve muafiyetler söz konusu. Bu konudaki en önemli örneklerden biri Florida eyaletindeki “Vergi Muafiyeti Programları”dır. Florida’da tanımlanmış bölgelerde yatırım yapan işletmeler sene sonunda yaratılan istihdam başına 3 bin dolara kadar, endüstri bölgelerinde ve gelişim alanı olarak tespit edilen bölgelerde ise 6 bin dolara kadar vergi iade desteği alabiliyor. Yine aynı eyalette firmalar, savunma sanayi, uzay teknolojileri, güvenlik gibi konularda yatırım yapmaları durumunda 20 yıla kadar kurumlar ve gelir vergisinden muaf tutuluyor.
ABD Federal Hükümeti’nin her yıl verdiği yatırım teşviklerinin toplam tutarı 80 milyar doları aşmakta ve hatta Michigan ve Ohio gibi eyaletlerde (Amerika’da global krizden en çok etkilenen eyaletlerin başında Orta Batı bölgesinin merkezi kabul edilen Michigan, Indiana ve Ohio geliyor) ise küresel ekonomik krizden dolayı batan şirketlerin tesisleri yatırımcılara bedava verilebilmektedir.
Bu eyaletler yerli ve yabancı yatırımcılara krizde batan şirketlerin boş tesislerini öneriyor. Hatta üretimini sonlandırmış bazı tesisler yatırımcılara bedava bile verilebiliyor. Bu tesisler yeniden hayata geçirilip hatırı sayılır bir istihdam yaratıldığında, yerel yönetimler ve eyaletler tesislerin yenilenmesini de finanse edebiliyor.Özellikle işsizliğin yoğun olduğu bölgelerde yeni iş imkânları oluşturmak ve büyük yatırımları çekebilmek için eyaletler arası da bir rekabet söz konusudur.
Kansas, Nebraska gibi eyaletlerde ise yatırımcılara sağladıkları istihdam oranı ile orantılı olarak bedava arazi verilmesi de söz konusudur.
Amerika’da bedava arazi veren belediyeler
1 — Marquette, Kansas: http://www.marquetteks.org/land.html
2 — Atwood, Kansas: http://www.atwoodkansas.com/free_land.html
3 — Elwood, Nebraska: http://www.elwoodnebraska.com/freelots.html
4 — Marne, Iowa: http://www.marneiowa.com/index_files/page0007.html
5 — Muskegon, Michigan: http://www.mlive.com/news/muskegon/index.ssf/2010/08/land_giveaway_part_of_city_of.html
6 — Camden, Maine http://www.freelandinmaine.org/how-it-works/
ABD’de yatırım yapmak; ucuz hammadde kaynakları, ucuz enerji, devletin yatırımlara yaptığı katkılar, finansal imkânlar ve pazardaki satın alma gücünün yüksekliği gibi nedenlerle Türk yatırımcılar için gün geçtikçe cazip hale gelmektedir.Ekonomik teşviklerin, vergi muafiyetlerinin ve finansal birçok desteğin yanında ABD hükümeti yabancı yatırımcıya mahsus vize kategorileri oluşturmuş ve bu konularda, yatırımcının yaşayacağı muhtemelen sorunların da önüne geçmeye yönelik adımlar atmıştır. Gereken koşulları sağlayan yabancı yatırımcılara Yeşil Kart’a sahip olma imkânı da tanınmıştır.